-دخترانی که خواستگاران متعدد دارند و می خواهند از بین آنان یکی را انتخاب کنند؛ کمک مشاور به این گونه مراجعان انتخاب احسن است. انتخاب احسن زمانی صورت می گیرد که اطلاعات لازم از مراجع و خواستگاران وی کسب و خصوصیات آنان با هم مقایسه گردد. فردی که خصوصیات وی با مراجع هماهنگی بیشتری داشته باشد؛ انتخاب احسن خواهد بود.
-پسرانی هستند که دختری را در نظر گرفته و درباره ی وی بررسی ها و تحقیقات لازم را انجام داده اند؛ و به این نکته رسیده اند که او انتخاب مناسبی است؛ ولی می خواهند در این زمینه اطمینان لازم را به دست آورند. مشاور باید ضمن کسب اطلاعات و بررسیهای مورد نیاز به مراجع اطمینان بخشد که گزینش انجام شده مناسب است و در صورتی که نامناسب تشخیص دهد؛ آگاهی و اطلاعات لازم را به مراجع بدهد و او را در تصمیم گیری مناسب کمک کند. همین حالت می تواند در مورد دختر در رابطه با پسر نیز مطرح باشد.
-پسران و دخترانی هستند که برای انتخاب همسر تحت فشار پدر و مادر یا سایر اقوام قرار دارند؛ و کسی را می جویند که آنان را در مقابل عوامل فشار کمک کند. در این موارد مشاور باید با پدر و مادر و سایر عوامل فشار دیگر، جلسات مشاوره ای داشته؛ آنان را در رابطه با عواقب ازدواجهایی که با اکراه همراه است؛ بصیرت دهد و بالاخره کار را به جایی برساند که آنها، به دختر و پسر در انتخاب همسر آزادی بیشتری بدهند.
-پسرانی هستند که به بهانه ی ازدواج با دختری رابطه برقرار می کنند؛ ولی واقعیت آن است که آنها قصد ازدواج ندارند. این گونه پسران پس از مدتی دختر را رها کرده؛ به سراغ دختر دیگری می روند. در این موارد چون دختران از نظر آبرو و حیثیت آسیب پذیرترند؛ باید به آنان در رابطه با این موارد آگاهی لازم داده شود تا با شناخت اولیه، این گونه پسران را ترک کنند و به آنان اجازه تماس های بعدی را ندهند؛ و به علاوه والدین خود را در جریان بگذارند. یکی از وظایف مشاوران، دادن آگاهی و پیشگیری از وقوع حوادث ناگوار در رابطه با جوانان و نوجوانان می باشد.
-دخترانی هستند که خواستگارانی داشته اند؛ ولی به عللی آنها را رد کرده اند؛ و به همین علت به سنی رسیده اند که دیگر خواستگار مناسبی ندارند و به اصطلاح پیر دختر شده اند. این گونه دختران به مشاور مراجعه می نمایند و راه چاره ای را برای خواستگار جدید طلب می کنند. مشاور در قبال این گونه مراجعان که احتمالاً در انتخاب همسر مناسب سختگیر بوده اند؛ باید راههای شوهریابی را ارایه دهد. (در این مورد در قسمت های بعد بحث خواهد شد) و به آنان تفهیم نماید که فکر ایده آلی هیچ گاه تحقق نمی یابد. همه چیز نسبی است و انتخاب باید با تعدیل و انعطاف انجام گیرد.
منبع: مشاوره در آستانه ازدواج تالیف سید مهدی حسینی بیرجندی